Kietelen is een van die manieren van spelen die is overgedragen van generatie op generatie door onze families. Het verdient wat meer en zorgvuldige aandacht, want het is een manier van spelen dat ondanks goede bedoelingen, een kind pijn kan doen.

Volwassenen en kinderen hebben meestal een ander gevoel over kietelen, ook al blijft dit verschil misschien wel onbesproken.  Volwassenen ervaren kietelen meestal als een spel. De kinderen gaan er door lachen, dus op de oppervlakte ziet kietelen er uit als een spel waar kinderen van genieten en dat goed voor hen is. Sommige kinderen vragen hun ouders inderdaad om hen te kietelen. Ouders vinden het fijn om daarvoor gevraagd te worden. Het voelt goed om een manier te hebben om samen te spelen en te lachen.

Hoewel kinderen regelmatig een gevoel van machteloosheid ervaren, terwijl ze gekieteld worden, verlangen de meeste kinderen ook naar lichamelijk contact en gelach. Het is lastig voor hen wanneer volwassenen kietelen als een eerste strategie gebruiken om met hen te spelen.

In de vele jaren dat ik naar volwassenen heb geluisterd als ze vertelden over de emotionele uitdagingen van hun leven als kinderen, komt kietelen steeds weer naar voren als een ervaring dat pijn heeft gedaan. Ik heb geluisterd naar een aantal volwassenen, die niet kunnen  ontspannen, wanneer iemand anders lichamelijk dichtbij is.  Ze kunnen niet slapen met een vertrouwd iemand naast ze of ze zijn altijd alert wanneer er meer is dan gewoon aanraken tussen hen en iemand waar ze van houden. Als ik vraag waar ze bang van zijn, dan herinneren ze zich meteen dat ze als kind gekieteld zijn en niet in staat waren degene die ze kietelde te stoppen.

 

De basis van gezond spel met kinderen

 

Bij gezond spel zijn de volgende grondregels actief

• Elk kind wordt gerespecteerd
• Elk kind heeft een manier om succes te hebben
• Elke bijdrage van het kind wordt erkend
• Elk kind weet dat hij veilig is voor kritiek en kleinering
• Elk kind kan zeggen wat hij/zij wil. Zijn /haar ideeen kunnen misschien niet haalbaar zijn en er zullen grenzen gesteld moeten worden, maar de ideeen zijn welkom als een waardevolle bijdrage.
• Geen kind wordt in een machteloze of onderdanige rol gedwongen vanwege het spel. Als een kind ideeen heeft die niet haalbaar zijn, worden er grenzen gesteld, maar het kind krijgt een andere rol aangeboden dat wel kan werken.
• Volwassenen zijn aanwezig of ergens vlakbij, om er zeker van te zijn dat het spel veilig, insluitend en respectvol blijft.
• Om lachen te veroorzaken, spelen de volwassenen in het spel de meest  machteloze rol , terwijl de rol van de sterkste, de slimste, en degene met de meeste informatie, voor de kinderen blijft.

Deze richtlijnen verzekeren, lol voor een ieder die betrokken is bij dat spel. Ze geven een beschrijving van het soort spel dat ouders en kinderen dichterbij elkaar brengt waardoor ze zich meer verbonden voelen en het daarom voor iedereen beter gaat in het hele gezin.

 

Waar kietelen te kort schiet

 

Wat kietelen problematisch maakt, is dat de kinderen niet in staat zijn om te zeggen wanneer er gestopt moet worden of om weg te gaan wanneer zij dat willen. De meesten van ons herinneren zich onplezierige of angstige momenten toen we wilden dat iemand die ons kietelde stopte, maar dat we zo hard moesten lachen, dat we het niet konden zeggen. Nog erger was dat als we “Stop”, zeiden of als we probeerden te ontkomen het kietelen toch doorging. Dikwijls denken volwassenen als ze een kind kietelen dat ze zich bewust zijn van wat te veel is en wanneer het moet stoppen. Maar het is zo makkelijk om een kind te overstelpen zonder dat je het weet.

Over het algemeen willen we dat onze kinderen in staat zijn aan te geven wanneer aanraken voor hen niet goed voelt. Verwachten dat kinderen genieten van kietelen of kietelen toelaten, omdat we proberen met ze te spelen, helpt een kind niet een besef te ontplooien, van wat toegestaan is. Wij willen dat kinderen zich krachtig genoeg voelen om te zeggen wat ze fijn vinden en wat ze niet fijn vinden.

 

Volwassenen en kinderen willen spelen en nabij zijn.

 

Ouders en kinderen smullen van hun samenzijn, als er veel en vrijuit gelachen wordt en er een speels contact is. Het is zo goed voor ons om te spelen, zo goed voor ons om in contact te zijn met elkaar. Wij ouders raken verknocht aan kietelen omdat het zo’n handige, korte weg is naar gelach. We verlangen ernaar te weten dat onze kinderen gelukkig en spontaan zijn.

Liever nog dan onze kracht te gebruiken om het lachen te forceren, kunnen we het besef van veiligheid en verbondenheid van onze kinderen opbouwen door ons op de vloer te laten zakken en ze uit te nodigen om met ons te spelen. We kunnen nabijheid creeeren zonder onze kinderen te overstelpen. Spelletjes zoals; tikkertje, verstoppertje, paardje rijden, stoeien en kussengevecht laat kinderen lachen als we elke keer weer proberen ze te vangen, ze proberen te vinden, ze laten schudden op onze rug, hen vaker het spel laten leiden dan wij het doen. Zulke spelletjes vragen meer creativiteit dan kietelen, maar ze zijn meer de moeite waard. Zij zullen het goed vinden om samen rond te dollen en af en toe ons hoofd hier en daar bij hen neer te leggen. We bieden en ontvangen nabijheid en affectie zonder onze kinderen te overstelpen. We geven ze de kans om inventief te zijn als ze 100 manieren bedenken om met ons te spelen.

 

Maar mijn kind vraagt om gekieteld te worden!

 

Als kietelen een van de belangrijkste opties voor speelsheid en nabijheid was in een familie, of het de enige manier dat een volwassene kan bedenken om een kind aan te raken, dan zullen sommige kinderen vragen om gekieteld te worden. Hun behoefte om nabij te zijn , om de glimlach op je gezicht te zien en om jou vreugde die je naar ze uitstraalt, is sterker dan hun angst om gekieteld te worden of hun wens om ongemak of afzondering te vermijden. Dus willen ze het.

Kinderen zullen gezondere relaties hebben als kietelende mensen naar manieren zoeken om het kietelen om te zetten in andere vormen van spel. Een van de manieren om deze verandering te maken is om net te doen of je kietelt wanneer er om gevraagd wordt. Beweeg je vingers in de buurt van buik of zijden, en doe zoals je doet wanneer je echt kietelt maar hou je handen ongeveer 3 cm  van haar lijf af. Laat haar lachen en lachen zonder de kans haar in een val te laten lopen. Als jouw kind daarna jou wil kietelen, is het jou taak om speels te proberen te ontsnappen. Ze maakt jou nu slachtoffer in een rolverwisseling, dat aangeeft wat haar spanningen rondom kietelen zijn. Het is niet eerlijk, maar wanneer jullie spelen dan mag zij wel kietelen maar jij niet!

 

Speelse affectie is gezond wanneer het geleid wordt door het kind

 

Onze kinderen hebben het nodig dat we liefdevol  zijn met hun en op zijn tijd op een speelse manier, hardnekkig onze liefde blijven aanbieden. Het is een manier om te communiceren dat we van ze houden. Als je in het spel genegenheid toont aan je kind, laat het spel dan even rusten na elke move. Je knabbelt aan de tenen van je kind en dan laat je los en kijk wat de reactie is. Als hij opstaat en wegrent, dan kun je op handen en voeten achter hem aangaan. Probeer heel lang , voordat je uiteindelijk weer een teen knabbelt, met heel veel gelach ten gevolge. Of je begraaft je hoofd op haar buik en dan trek je,je terug en grijnst, terwijl ze besluit wat ze wil doen. Als ze lacht en daar blijft liggen, kun je het na een paar seconden  weer proberen. (Het is goed om te proberen je kind op een speelse manier te informeren waar het op kan rekenen:”Oh, dat buikje dat is zo zacht als een kussentje, ik hou van dat kussentje” Zeg dit voordat je opnieuw een poging waagt.

Als je kind zegt:”Nee, doe dat niet”, dan zul je een manier moeten vinden om hem meer kracht te geven in de situatie. Je zou kunnen proberen zijn teen te kussen en het dan missen en het laken of de vloer kussen. Je kind zal lachen, de leiding houden, en jij kunt nog steeds je genegenheid voor hem laten zien. Kinderen willen dat we dichtbij komen, dat we van ze genieten en dat we speels zijn. We moeten slechts creatief zijn, om zodoende te voorkomen dat we gaan overdrijven.

Nadenken over spelen met kinderen, betekent niet dat we extreem voorzichtig hoeven te zijn. Het betekent wel, een aantal richtlijnen voor onszelf maken, om de kracht tussen ons en onze kinderen in balans te houden. Wanneer we kietelen uitbannen dan zijn we in staat om spel toe te laten, die onze kinderen mee helpen bedenken, spel dat beter werkt om hun besef over dat er van hen wordt gehouden en dat er over hen wordt nagedacht, te vergroten.